Ba bà cháu 3 sào ruộng

Được một cán bộ xã Hợp Thịnh -Tam Dương làm công tác lao động, thương binh và xã hội dẫn đường cho chúng tôi đến nhà bà Nguyễn Thị Nên (sinh năm 1947), một gia đình đặc biệt khó khăn của xã. Đứng trước cổng, chúng tôi không khỏi bàng hoàng khi nhìn thấy căn nhà cũ kỹ, tường xây đã bong tróc từng mảng, nhìn như nó muốn sập lúc nào không biết. Nghe tiếng gọi, một chị hàng xóm thấy vậy chạy ra bảo bà Nên ra đồng rồi, chắc phải xẩm tối mới về. Tôi thắc mắc sao bà không đóng cửa, đóng cổng, chị hàng xóm trả lời với giọng xót xa “nhà bà chả có gì mà để người ta lấy đâu chú ạ”.

Trong lúc chờ bà, tôi có hỏi thăm về hoàn cảnh gia đình bà Nên. Vẻ mặt đượm buồn anh cán bộ xã kể: Ở thôn Hưng Thịnh-xã Hợp Thịnh này không ai không thương xót cho gia cảnh của bà Nên. Vợ chồng bà Nên sinh được 3 người con, cháu lớn Phùng Thị Hương (sinh năm 1976), cháu thứ hai Phùng Thị Sơn (sinh năm 1978); cháu út Phùng Thị Mùi (sinh năm 1980). Niềm vui hạnh phúc gia đình bà Nên chưa được bao lâu thì năm 1986 do căn bệnh hiểm nghèo cháu út Phùng Thị Mùi qua đời, sau đó không lâu chị cả Phùng Thị Hương cũng qua đời vì căn bệnh u não. Những tưởng sự mất mát của 2 chị em là quá đủ đối với gia đình nghèo khổ như bà thì bà lại nhân được hung tin chồng qua đời cũng vì căn bệnh hiểm nghèo. Cuộc sống gần như sụp đổ hoàn toàn đối với bà, nhưng vẫn còn hy vọng cuối cùng là người con gái thứ hai Phùng Thị Sơn, hai mẹ con ở vậy chăm sóc lẫn nhau. Bà Nên nuôi con khôn lớn trưởng thành, rồi xây dựng gia đình cho con gái. Cuộc sống gia đình đang dần ổn định vui vẻ trở lại thì năm 2007, người con gái duy nhất còn lại của bà lâm bệnh nặng qua đời, anh con rể đi bước nữa, bỏ lại hai đứa con thơ dại cho bà Nên nuôi nấng, cháu lớn sinh năm 2000, cháu nhỏ sinh năm 2003. Ba bà cháu quanh năm chỉ có hơn 3 sào ruộng, được mùa thì còn đủ ăn, còn không thì… bà Nên tuổi cao, các cháu còn nhỏ cũng chẳng ai muốn thuê mướn làm việc gì cả, rất may nhận được sự giúp đỡ của thầy cô và bạn bè nên 2 cháu được đi học. Nghe đến đây, tôi thấy lòng mình thắt lại, không phải trước tiết trời se lạnh của những ngày cuối tháng 2, mà vì một hoàn cảnh éo le mà tôi vừa được nghe kể.

Đúng lúc này thì bà Nên về, tôi rất mừng vì được gặp bà, nhưng lại chạnh lòng khi nhìn thấy trước mắt mình là một người phụ nữ với dáng vẻ mảnh khảnh, gầy yếu, khuôn mặt khắc khổ, cái tuổi đáng ra, bà được vui vầy bên con cháu. Vì đi cùng anh Biên, nên dường như bà cũng đoán ra được điều gì, bà niềm nở mời chúng tôi vào nhà, rót nước mời khách. Cầm chén nước bà rót cho tôi, nhìn quanh căn nhà chẳng có đồ vật gì giá trị, chợt nghĩ trong đầu, mới thấy chị hàng xóm lúc nãy nói không sai. Có lẽ, vì phần nào đã hiểu hết hoàn cảnh của bà, tôi không hỏi gì thêm, chỉ hỏi bà sức khỏe thế nào. Bà trả lời: Tôi thì được mấy nữa, chỉ thương 2 đứa nhỏ, nó chẳng có tội tình gì, rồi bà chỉ lên bàn thờ và nói “đấy mẹ hai đứa nhỏ đấy, nó vẫn còn trẻ lắm…” nói đến đây bà ứa nước mắt, chúng tôi cũng không khỏi xúc động.

Cố gắng kìm nén cảm xúc, tôi đứng dậy, đi loanh quanh và chợt nhìn thấy có thứ theo tôi là “giá trị” nhất trong căn nhà, đó là những tấm giấy khen đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp trường của các cháu. Thiết nghĩ 2 cháu ngoan, học giỏi như vậy, không biết bà Nên có đủ sức khỏe để lo cho các cháu học hết cấp 2, cấp 3 và Đại học nữa không.

Chia tay bà, tôi không quên những tâm sự của bà: Tôi vất vả từ nhỏ quen rồi, có vất vả mấy tôi cũng chịu được, năm nay gần 70 rồi chẳng biết được bao nhiêu năm nữa. Mong các bác, các cô, chú, chính quyền địa phương, Nhà nước thương lấy 2 cháu nhỏ để cháu được học hành đến nơi, đến chốn, sau này lớn lên trở thành người có ích cho xã hội.

 Bài, ảnh: Dương Minh.